فیلتر ممنوع!

اوین زندان نمی ماند

روزنامه اعتماد در گزارشی به موضوع تبدیل شدن زندان اوین در شمال شهر تهران به بوستان عمومی پرداخته است.

امیر شکیب - Amir Shakib

در این گزارش که در شماره روز سه شنبه بیست و دوم اردیبهشت 1394 خورشیدی به قلم حمیدرضا خالدی انتشار یافته؛ می خوانیم: آیت الله طالقانی که تا هشتم آبان سال ٥٧ در زندان بود، پس از پیروزی انقلاب اسلامی نخستین کسی بود که آرزو کرد روزی زندان اوین تبدیل به پارک شود؛ آرزویی که حالا بعد از گذشت ٣٦ سال چند قدمی به آن نزدیک تر شده ایم.

زندان اوین منطقه ای ٤٣هکتاری است که از دید بسیاری قلعه ای مخوف و ترسناک است. این قلعه در یکی از گران قیمت ترین مناطق پایتخت و کوه پایه قرار دارد که از سال ١٣٥٠ رسما به بهره برداری رسید و اقامتگاهی برای زندانیان شد و حالا خبرهایی از تبدیل آن به بوستان منتشر می شود.

پس از گذشت سه سال از نخستین باری که محمدباقر قالیباف، شهردار تهران خبر از تبدیل این زندان به بوستانی سرسبز و بزرگ داد و البته اتفاقی عملی نیفتاد، باردیگر او این وعده را روز گذشته تکرار کرد. البته این بار این وعده تفاوتی با وعده های قبلی داشت. قالیباف در سخنان جدید خود، خبر از توافق نهایی با قوه قضاییه داده و گفته است که حتی قوه قضاییه حاضر است بخشی از هزینه های تبدیل زندان به بوستان را نیز بپردازد.

* قوه قضاییه: آماده ایم

دو سال قبل، غلامحسین اسماعیلی، رییس سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی وقت کشور، درباره آخرین وضعیت انتقال ندامتگاه اوین به خارج از تهران و تحویل آن به شهرداری برای تبدیل به مرکزی فرهنگی و فضای سبز گفته بود که این سازمان با اصل انتقال زندان به خارج از تهران مشکلی ندارد. وی آن زمان گفته بود: در دوره جدید نیز دوستان شهرداری به صورت غیرمستقیم اعلام کردند که حاضر هستند همان مذاکرات قبلی را ادامه دهند اما هیچ مذاکره رسمی در دوره جدید با شورای شهر و شهرداری در این ارتباط نداشتیم. اسماعیلی در پاسخ به این سوال که آیا در مذاکرات قبلی با شهرداری و شورای شهر تهران جانمایی برای انتقال اویناز تهران صورت گرفته بود یا خیر؟ گفته بود: جانمایی انجام گرفته است و قرار بوده ندامتگاه اوین به خارج از شهر منتقل شود، اما مشکلات دیگری هم وجود داشت. یکی از نکاتی که به نتیجه نرسید این بود که ما پنج بازداشتگاه داخل تهران خواسته بودیم که در مسیر مراجع قضایی داخل شهر باشد تا اعزام و بدرقه ها به سهولت انجام شود. این درحالی است که قالیباف، درهمان زمان با اشاره به بازدیدی که حدود پنج سال پیش از اوین داشته گفته بود: شهرداری تهران آماده است که مجموعه زندان اوین را خریداری کند و جای دیگری را به جای این مکان بسازد تا زندان اوین را به یک مرکز تفریحی تبدیل کند.

*حقانی: نباید این فرصت را از دست داد

محمد حقانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر در این خصوص معتقد است که «اوین» فرصتی استثایی برای محیط زیست تهران و جبران کمبودهای فضای سبز آن است. حقانی، معاون خدمات شهری شهرداری تهران در دهه ٧٠ و دوران شهرداری غلامحسین کرباسچی درگفت وگو با «اعتماد» با یاد آوری خاطرات آن سال ها، از طرح هایی می گوید که کرباسچی برای تبدیل مراکزی چون کشتارگاه تهران، بازار میوه و تربار تهران و همچنین زندان قصر و اوین به مراکز تفرجگاهی و فضاهای سبز داشت: آن زمان بسیاری از این نقاط به فرهنگسراها و بوستان هاو مراکز تفریحی تبدیل شد. مثلا کشتارگاه که تبدیل به فرهنگسرا شد یا زندان قصر که همان سال ها، آن را از دولت خریدیم و شهرداران بعدی آن را به موزه عبرت کنونی تبدیل کردند. کرباسچی آن سال ها براین باور بود که باید هر چه می توانیم این گونه مراکز را از تهران و زندگی مردم دور کنیم و فضاهای آرامش بخش شهر را افزایش دهیم. وی با همین دیدگاه و اینکه امروز در تهران شاید کمتر بتوان زمینی با این وسعت را پیدا کرد که قابلیت تبدیل به فضای سبز را داشته باشد، می گوید: این فضای چند ده هکتاری می تواند تبدیل به مجموعه ای تفریحی و فرهنگی، فضای سبز شود که بتواند سرانه های منطقه را دراین بخش ها بهبود بخشد.

وی درعین حال براین باور است که نباید با عجله در مورد این تبدیل صحبت کرد چرا که نباید با اقدامی عجولانه این فرصت سوخته شود.

حقانی در ادامه از شهردار تهران تقدیر می کند و می گوید: درست است که ما همواره در مورد تخلفات شهرداری در نظارت و صیانت از باغ ها و فضاهای سبز انتقاد می کنیم. اما نباید به سادگی از کنار چنین اقدام ارزشمندی بگذریم و از تلاش های شهرداری قدردانی نکنیم. ما همان گونه که انتقاد می کنیم باید از اقدامات خوب و ارزشمند شهرداری هم قدردانی کنیم.

رییس کمیته محیط زیست شورای شهر همچنین در پاسخ به این سوال که چرا تاکنون توافق شهرداری با قوه قضاییه به تعویق افتاده و کارهای اجرایی صورت نگرفته، می گوید: تا حدی که من اطلاع دارم، دلیل اصلی آن این بوده که قوه قضاییه به دنبال مکانی برای زندان جدید بوده که همین امر باعث شده تا این طرح به تعویق بیفتد.

به گفته وی در دوره جدید شورای شهر، چندان در مورد این موضوع یعنی تبدیل اوین به فضای سبز و تفرجگاه صحبتی به میان نیامده و آنچه دراین مورد مطرح شده، مربوط به پیگیری های اعضای دوره سوم شوراست.

همچنین وی از آمادگی کامل شورای شهر برای حمایت از شهرداری در این اقدام عظیم زیست محیطی و فرهنگی خبر می دهد.

*معاون خدمات شهری شهرداری: آماده اجرا هستیم

مجتبی عبداللهی، معاون خدمات شهرداری تهران که در اصل باید از زمان شروع طرح تبدیل زندان اوین به بوستان، مسوولیت اجرای آن را برعهده داشته باشد و کارها در زیر مجموعه معاونت او انجام شود، درمورد این طرح به «اعتماد» می گوید: این کار، کار بزرگی است و احتیاج به مطالعه و طراحی دارد. آنچه مسلم است این است که ساختمان های این زندان باید به مراکز فرهنگی و تفریحی و… تبدیل شود و مابقی آن به کاربری هایی مانند فضاهای سبز و تفریحی روباز.

وی با تاکید براینکه هنوز نمی توان در مورد نحوه اجرا یا هزینه یا زمان مورد نیاز انجام این تبدیل صحبت کرد، گفت: با تمام این تفاصیل ما آماده ایم تا مطابق دستور شهردار تهران، در راستای تبدیل زندان اوین به کاربری های تفریحی، گردشگری و فضای سبز هر اقدامی که لازم باشد را انجام دهیم تا مردم تهران بیش از پیش از نعمت فضای سبز و بوستان و مراکز تفریحی بهره مند شوند.

با همه اینها تا زمان اجرای این طرح هنوز دیوارهای بلند زندان اوین پا برجاست. دیوارهایی که شاید تا چندی دیگر فروریزد و جای خود را به درختانی زیبا و فضایی فرحبخش بدهد تا شاید خاطرات ناخوشایند و تاریخچه اسرارآمیز این قلعه بزرگ را از ذهن مردم منطقه و انسان هایی که به هر دلیلی مدتی از عمر خود را در آن سپری کرده اند، کم رنگ و کم رنگ تر کند یا با بازدید از آن تکرار کند. روزهایی که درهای زندان و ساختمان های ناشناخته آن به روی مردم باز شود و درست مانند هتلی که به همین نام در چند کیلومتری اش قرار دارد، به منطقه ای زیبا و آرامبخش بدل شود.

البته در تاریخچه این زندان مدت کوتاهی وجود دارد که درهای آن به روی مردم برای تماشا و بازدید باز شد؛ کافی است برگه هایی از تاریخ را ورق زد و به روزها و ماه های ابتدایی انقلاب بازگشت؛ روزهایی که زندان به دست انقلابیون آزاد شد و زندانیان آزاد و بازدید از زندان برای مدتی کوتاه فراهم شد. خبرنگار روزنامه کیهان، ٢٤ بهمن ٥٧ وقتی داشت سربالایی منتهی به زندان اوین بعد از آزاد سازی آن توسط انقلابیون را بالا می رفت، درگزارش خود نوشت: سربالایی زندان اوین را ما با اتومبیل درمیان سیل خروشان علاقه مندان به بازدید از زندان بالا می رفتیم. محشر کبری بود. زن و مرد و خرد و کلان آمده بودند. شهری و ولایتی بودند. درزندان بسته بود. بالای اتومبیل ها چریک ها موضع گرفته بودند. یکی شان که لباس نیروی هوایی به تن داشت با بلندگو ندا می داد: «خواهش می کنم برگردید. اینجا امن نیست. اجازه بدهید این جا شناسایی کامل شود. آنوقت از طریق روزنامه ساعت بازدید از زندان را اعلام می کنیم.»

تاریخ و ساعتی که شاید حالا با گذشت ٣٥ سال از پیروزی انقلاب چندی دیگر به صورت رسمی اعلام شود… .

* پشت دیوارهای تاریخ اوین

زندان اوین در زمین خانه سید ضیاءالدین طباطبایی، روزنامه نگار و نخست وزیر دوره پهلوی و در منطقه خوش آب و هوای اوین درکه ساخته شد. ساخت این زندان در زمینی به مساحت 43 هکتار از دهه 1340 آغاز شد و در سال 1350رسما افتتاح شد. این زندان در دوران پیش از انقلاب، زندانی کاملا سیاسی بود که مستقیما توسط ساواک اداره می شد. درسال ها و دهه های اول و دوم انقلاب نیز، این زندان همچنان زندانی سیاسی بود، اما پس از آن بخش هایی از این زندان به نگهداری از زندانیان سایرجرایم نیز اختصاص پیدا کرد. در گذر زمان، نقشه و کاربری ساختمان های زندان اوین تغییرات فراوانی داشته است. به عنوان مثال بخشی از زندان که در مقطعی، شیرینی پزی زندان بوده و درکنار نانوایی قرارداشته، امروز به سالن اجرای حکم تبدیل شده است. اما با این وجود اطلاعات چندانی از تعداد ساختمان ها و کاربری آنها وجود ندارد. آنچه امروز از این ساختمان ها می دانیم، منوط به توضیحات آدم هایی است که به آن رفت و آمد داشته اند.

محمد حقانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر :تبدیل زندان اوین به بوستان فرصتی استثنایی است؛ این فضای چند ده هکتاری می تواند سرانه فضای سبز تهران را افزایش دهد.

مجتبی عبداللهی، معاون خدمات شهرداری تهران : هنوز نمی توان در مورد نحوه اجرا یا هزینه یا زمان مورد نیاز انجام این تبدیل صحبت کرد، این کار، کار بزرگی است و احتیاج به مطالعه و طراحی دارد.

منبع

0 thoughts on “اوین زندان نمی ماند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *