هم‌پا با رشد آمارطلاق درکشور، جرایم تازه‌ای نیز درجامعه رواج پیدا می‌کند؛ حذف غیرقانونی اطلاعات همسرسابق ازشناسنامه، یکی از این جرایم است که درسایه تصورات اشتباه برخی افراد و خانواده‌ها به‌تازگی بازار پررونقی پیدا کرده، زیرا کم نیستند افرادی که به اشتباه تصور می‌کنند شکست درازدواج اول گواهی است برضعف و ناتوانی آن‌ها، به همین دلیل برای حذف نام همسرسابق خود راضی می‌شوند هزینه‌های هنگفتی پرداخت کنند، هزینه‌هایی که این روزها به ۱۰ میلیون تومان نیز رسیده است. هرچند بسیاری از وکلا چنین ماجرایی را تائید می‌کنند، اما درمقابل سازمان ثبت احوال این موضوع را رد کرده و تاکید می‌کند مدارکی که سودجویان ارائه می‌کنند جعلی است و آن‌ها به این شکل ازطعمه‌های خود کلاهبرداری می‌کنند.

براساس قانون روش‌هایی برای حذف مشخصات همسرسابق ازشناسنامه وجود دارد. سازمان ثبت احوال درباره این روش‌ها به جام جم توضیح داده که: «براساس ماده ۳۳ قانون ثبت احوال درشناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و درصورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت باقی است، منعکس خواهد شد، هم‌چنین ازدواج و طلاق بائن غیرمدخوله نیز با درخواست هرکدام از زوجین قابل حذف است.»

آرش دولتشاهی، وکیل دادگستری نیز درگفت وگو با جام جم توضیح می‌دهد: درقانون ثبت احوال پیش بینی شده است، زوج‌هایی که رابطه زناشویی با یکدیگر نداشته اند بعد ازطلاق می‌توانند نام همسر خود را ازشناسنامه حذف کنند. این درحالی است که تا مدتی قبل سازمان ثبت احوال با بخشنامه‌ای این موضوع را فقط به خانم‌ها محدود کرده بود به این شکل که آن‌ها با تائیدیه پزشکی قانونی مبنی بر باکره بودن می‌توانستند نام همسرسابق خود را از شناسنامه شان پاک کنند، اما دیوان‌عدالت اداری این بخشنامه را باطل کرد و درنتیجه این امکان برای آقایان نیز فراهم شد تا درصورتی که خانم باکره تشخیص داده شود، بتوانند نام همسرخود را از شناسنامه حذف کنند.

دولتشاهی می افزاید: روش قانونی دیگری نیز وجود دارد که براساس آن زوج‌ها می‌توانند بعد از ازدواج دوم برای حذف نام همسرسابق خود اقدام کنند.

دراین میان باید گفت آن‌چه سبب شده برخی زوج‌ها اصرار به حذف نام همسرسابق خود داشته باشند، باورهای اشتباهی است که راه را بر ادامه زندگی آن‌ها بسته است، زیرا آن‌ها به اشتباه تصور می‌کنند شکست درازدواج اول نشانه‌ای از ناتوانی آن‌هاست، البته دراین بین خانواده‌ها و مسئولان فرهنگی نیز بی تقصیر نیستند، زیرا آن‌ها با دامن زدن به این باوراشتباه، زمینه را برای گسترش آن فراهم کرده و سبب شده اند این روزها به قول معروف برخی از آب گل آلود ماهی بگیرند، ماهی هایی که حدود ده میلیون تومان آب می خورند.

جعل سند برای تغییر شناسنامه

پیگیری‌ها نشان می‌دهد افراد سودجویی هستند که درقبال گرفتن مبالغ میلیونی نام همسرسابق مشتریان خود را از شناسنامه‌های آنها پاک می‌کنند، اتفاق غیرمعمولی که تعدادی از وکلا نیز آن را تائید می‌کنند، اما مایل نیستند نام و نشان آن‌ها دراین گزارش درج شود.

یکی ازآن‌ها تصریح می‌کند: این سودجوها به برخی وکلا و دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و ادعا می‌کنند درقبال گرفتن حدود ده میلیون تومان قادر به انجام این کارغیرقانونی هستند و به این شکل برای خود مشتری پیدا می‌کنند.

وی ادامه می‌دهد: این افراد ادعا می‌کنند با استفاده از رابطه‌هایی که دارند این کار را انجام می‌دهند و از مشتری خود می‌خواهند هزینه این کار را نزد واسطه ای قرار دهند.

به این ترتیب وقتی شناسنامه جدید خالی از نام همسرسابق دراختیار مشتری قرارگرفت و او از اصالت آن با روش‌هایی مانند گرفتن گذرنامه یا افتتاح حساب بانکی اطمینان پیدا کرد به شخص معتمد اجازه می‌دهد که پول را پرداخت کند.

یکی دیگر از وکلای دادگاه خانواده اظهار می‌کند: چند نفر ازموکلان خودم یا همکارانم که با همسرسابق خود فرزند مشترک نداشته اند با پرداخت پول، نام همسرسابق خود را از شناسنامه شان پاک کرده اند.

وی درباره روش افراد سودجو برای حذف نام و مشخصات همسرسابق موکلانش توضیح می دهد: این افراد حکم دادگاه و نامه پزشکی قانونی را جعل کرده و به کمک آشنایی که دارند، اصالت اسناد تقلبی را تائید کرده و در ادامه کار نیز سازمان ثبت احوال به شکل قانونی نام همسرسابق را از شناسنامه مشتری‌های آنها حذف می کند.

این درحالی است که باید یادآور شد برخی وکلا وعوامل دخیل ازاین طریق کسب درآمد می‌کنند، زیرا آنها درقبال گرفتن سهم به سودجویان، مشتری معرفی کرده یا نقش امین طرفین معامله را بازی می کنند.

ثبت احوال تکذیب می کند

مهدی تدین، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان ثبت احوال تاکید می‌کند: چون واقعه ازدواج قبلا درسند اصلی هویتی شخص درسازمان درج شده، امکان حذف آن وجود ندارد به همین دلیل اگر شخصی ادعا کند که می‌تواند آن را تغییر دهد ادعای کذب کرده است.

به گفته وی، ممکن است افراد سودجو سند جعلی ارائه کنند، اما درسند اصلی نمی‌توانند تغییری ایجاد نمایند.

تدین توضیح می دهد: در بدو تولد شخص در سازمان ثبت احوال برای او سند اصلی ایجاد می شود که براساس آن شناسنامه فرد صادر می‌شود و این سند درسازمان به شکل لاک و مهر شده نگهداری می‌شود.

مدیرکل روابط عمومی سازمان ثبت احوال ادامه می‌دهد: هنگام بازشدن لاک و مهر این سند باید نماینده برخی سازمان‌ها مانند دادستانی و ثبت احوال حضور داشته باشند.

تدین یادآور می‌شود: واقعه طلاق و ازدواج درمحضر درشناسنامه درج شده و اعلامیه آن به ثبت احوال فرستاده می‌شود تا در سند اصلی فرد ثبت شود، به همین دلیل دیگرامکان تغییرآن وجود ندارد واگر بر اساس حکم دادگاه تغییری صورت بگیرد به شکل توضیح درسند ثبت می‌شود.

وی با اشاره به این که در سه سال گذشته سازمان ثبت احوال حدود ۱۲۶ میلیون سند هویتی را الکترونیک کرده است، عنوان می‌کند: تعداد محدودی ازکارشناسان ثبت احوال اجازه دسترسی به اسناد هویتی را دارند که برای آنها نیز کد کاربری و پسورد صادر شده، علاوه براین هر اقدامی که این افراد در سراسرکشور انجام دهند درتهران قابل پیگیری و رصد است.

تدین درباره حذف نام همسرسابق درطلاق‌های بائن نیز خاطرنشان می کند: با درخواست زوج‌ها و تائید پزشکی قانونی این کارشدنی است، اما توضیح این تغییر درسندی که درسازمان ثبت احوال نگهداری می‌شود، ثبت شده و برای همیشه باقی می‌ماند. وی با بیان این‌که هرشخصی می‌تواند از سازمان ثبت احوال تقاضای گواهی تجرد کند، بیان می‌کند: هرکسی که بخواهد می‌تواند از ثبت احوال تقاضای گواهی تجرد کند و دراین گواهی درج می‌شود که شخص تاکنون ازدواج کرده، طلاق گرفته یا مجرد بوده است.

این درحالی است که باید تاکید کرد، چنان‌چه مدارک ارائه شده ازسوی سودجویان جعلی نیز باشد، گواهی است برآشفته بازار اوضاع اجتماعی و فرهنگی کشور، زیرا به نظر می‌رسد مسئولان پیشگیری ازجرم را به فراموشی سپرده اند و درسایه این فراموشی، امروز شاهد شیوع جرایمی مانند جعل یا به قول معروف کارچاق کنی هستیم.

منبع